Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti

yaqut.abdulaliyava@mail.ru

Kəkələmə müasir dövrün aktual problemlerindən biridir və nitqin tempo-ritmik hissəsinin pozulması ilə şərtlənir. Kəkələmə nitq patologiyası olaraq, bir fizioloji bütünlük kimi qıcolmalar nəticəsində ani yaranan artikulasiya aparatının pozulmasıdır. Qədim dövrlərdə Hippokrat kəkələməni baş beyində iltihabın çoxalması ilə, Aristotele isə artikulyasiya üzvlərinin düzgün olmayan quruluşu ilə izah edirdilər. Mərkəzi və ya periferik nitq aparatı şöbələrindəki pozulmaların kəkələmə ilə  nəticələnməsi fikrini Qalen, Sels, İbn Sina kimi mütəfəkkirlər irəli sürmüşdürlər. XVII–XVIII əsrlərdə kəkələməni periferik nitq aparatının natamamlığı ilə izah etməyə cəhd göstərmişlər.Santorani hesab edirdi ki, kəkələmə sərt damaqda olan dəlikdən seliyin dilə süzülməsi nəticəsində nitqin çətinlişməsindən yaranır. Butserə görə isə alt çənədə qeyri – normal çökəkdə dilin ilişməsi kəkələməni yaradan səbəblərdən biridir.Erve-de-Şequanın gəldiyi nəticəyə görə kəkələmə ya dil altı pərdənin qısa olmasından, ya da dilin uzunluğu ilə ağız boşluğu arasında uyğunsuzluğun olmasından irəli gəlir.